لقمان در ششمین نصیحت خود به پسرش چنین می فرماید: «... واصبر علی ما اصابک ان ذلک من عزم الامور; با استقامت و صبور باش، که این از کارهای مهم و اساسی است.»
خداوند پس از آن که به پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) می فرماید: «به صابران مژده بده » پاداش آنها را چنین بیان می کند: «اولئک علیهم صلوات من ربهم ورحمة واولئک هم المهتدون; آنها کسانی هستند که الطاف و درودها و رحمت پروردگارشان، شامل حالشان شد، و آنها هدایت یافتگان هستند.»
خداوند در قرآن می فرماید: «ان یکن منکم عشرون صابرون یغلبوا مئتین; و هرگاه بیست نفر از شما با استقامت باشند، بر دویست نفر غلبه کند.»
هیچ پیامبری مانند پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در راه ابلاغ رسالت، آزار و رنج ندید، که خود در سخنی می فرماید: «ما اوذی نبی مثل ما اوذیت; هیچ پیامبری مانند من در راه رسالت، آزار و رنج ندید.»
حکایت:
روزی شاه ایران (انوشیروان) بر بوذرجمهر (حکیم خبیر آن عصر) غضب کرد و او را در خانه تاریک، زندانی نمود، و فرمان داد تا او را در آن جا به غل آهنین ببندند، بوذرجمهر چند روز در این حال سخت باقی ماند، انوشیروان اشخاصی را نزد او فرستاد که از احوال او جویا شوند، ولی آنها وقتی نزد او می آمدند، او را با چهره گشاده و شاد می دیدند، از او پرسیدند علت چیست که شاد هستی؟
بوذرجمهر در پاسخ گفت: من معجونی ترکیب یافته از شش چیز درست کرده ام، که در پناه آن، شاد هستم، پرسیدند آن معجون چیست؟ گفت: آن معجون از این شش چیز ترکیب یافته: 1- اطمینان به خدا 2- مقدرات الهی انجام می شود 3- صبر و استقامت 4- اگر صبر نکنم، از بی تابی کاری ساخته نیست 5- فکر کردم که سخت تر از این حالی که اکنون در آن هستم نیز وجود دارد 6- از این ستون تا ستون دیگر فرج است! این خبر به انوشیروان رسید، انوشیروان او را آزاد نموده و احترام بسیار به او کرد.
نکته:
صبر و استقامت، موجب ظلم ستیزی و طاغوت زدایی است، نه موجب امضای ظلم و تثبیت طاغوت
قرآن نیروی انسان با استقامت را ده برابر نیروی انسانی که استقامت ندارد می داند
حضرت زینب (سلام الله علیها) قهرمان صبر و استقامت اگر در ماجرای کربلا گریه می کرد، گریه عاطفی و فریاد دادخواهی و نهی از منکر، و رسوا نمودن دشمن بود، او آن چنان صابر و شاکر و توانمند بود که در مجلس شاهانه ابن زیاد، با کمال قاطعیت گفت:
«ما رایت الا جمیلا; جز زیبایی چیز دیگری ندیدم...
ای پسر مرجانه به روز قیامت توجه کن و ببین در آنجا چه کسی مغلوب است و چه کسی پیروز.»
